جلسه کرسی ترویجی در تاریخ  1401/04/06 راس ساعت 10:00  آغاز شد. در ابتدای جلسه، دکتر مرتضی حسنی نسب مدیر جلسه به حاضرین در جلسه خیر مقدم گفت و ضمن معرفی اساتید ارائه‌دهنده و ناقد، درباره موضوع کرسی به حضار توضیحاتی داد. در ادامه ایشان، از ارائه دهنده کرسی حجت الاسلام دکتر عباس خادمیان خواست تا مباحث خود را آغاز نماید. در ادامه آقای دکتر پس از خیر مقدم و تشکر از حضار مباحث خود را آغاز کرد. «جهانی‌شدن فرقه‌گرا و مهدویت وحدت‌گرا»  یکی از مباحث بسیار مهم در جهان است. ایشان در ادامه، به اهمیت و ضرورت برگزاری کرسی‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره و موضوع طرح پرداخت و سپس درباره موضوع خود بحث را شروع کرد. فضای حاکمیت جهانی برای همه ادیان و گروه‌ها وجود دارد و لازمه حکومت جهانی وحدت است.

ضرورت بحث:

 فرقه‌های انحرافی تهدیدی برای سلامت فکری و معنوی است. اندیشه و تأمّل درباره پایان و فرجام جامعه واحد بشری، برای همگان از  هر گروه و مکتب جالب و پرجاذبه است. ازاین‌رو، در تمام قرون و اعصار، ‏‏آرزوی یک مصلح بزرگ جهانی در دل‏های خداپرستان وجود داشته است و این آرزو نه‌تنها در میان پیروان مذاهب بزرگ، ‏‏مانند زردشتی، ‏‏یهودی، ‏‏مسیحی و مسلمان سابقه دارد، ‏‏بلکه آثار آن را در کتاب‏های قدیم چینی‌ها و در عقاید هندی‌ها و نظایر آن می‌توان یافت.

مفهوم‌شناسی:

 مهدویت؛ مصدر جعلی از کلمه «مهدی» می‏باشد. واژه «مهدی» در لغت عرب از جهت صرفی، ‏‏اسم مفعول، ‏‏ثلاثی مجرد، ‏‏ازریشه ناقص(معتل اللام) و«هدی، ‏‏یهدی، ‏‏هدی، ‏‏هدایة» و به معنای «هدایت شده» است. جهانی شدن (Globalization)؛ به دو دسته خداگرایانه و دنیاگرایانه شناخته می‌شود. هنوز تعریفی جامع و مانع، ‏‏با زوایا و ابعادی روشن برای این مفهوم ارائه نشده است؛‏‏ زیرا:

1- به کارگیری اصطلاح جهانی‌شدن سابقه چندانی ندارد و هنوز به حدّ تکامل نهایی خود نرسیده است، و هم‌چنان در میدان پرجدال فکری بشر دست به دست می‌شود.

 2- به راحتی نمی‌توان تمام زوایا و ابعاد جهانی‌شدن را به طور محسوس دید و هرکسی در مقام تعریف، ‏‏بُعدی از ابعاد آن را بازگو کرده است.

آنتونی گیدنز جهانی‌شدن را مدرنیته، جهانی می‌بیند که «مدرنیته ذاتاً جهانی کننده است و جهانی‌شدن نشانگر این است که مدرنیته توانسته خویش را درک نماید».

فرقه:

فِرَق جمع «فرقه» است و فرقه به معنی، دسته، گروه و طائفه آمده است. پس فرقه، گروه بندی کوچکتر و کمتر سازمان یافته ای از مؤمنان است که معمولاً در اعتراض به یک دین رسمی تشکیل می‌شود.

خصوصیات فرقه‌ها:

  هر گروه، حزب یا سازمانی دارای چند مؤلفه اصلی است که با این سه مؤلفه معرفی و شناخته می‌رود:
1-رهبری
2-تشکیلات
3-اندیشه های بنیادی (ایدئولوژی)

4-ناهمسویی با دین مستقر، طردشدگی از سوی دین

جهانی شدن با توجه به مولفه های گوناگون آن نفیا واثباتا می‌تواند بر فرایند فرقه‌گرایی تاثیرگذار باشد.

مهم‌ترین مبانی جهانی‌شدن:

انسان‌مداری، ‏‏عقل‌مداری، دنیا‌مداری، آزادی‌مداری، انقطاع از ملکوت

پیامدهای جهانی‌شدن و فرقه‌گرایی:

الف- ناکامی شناختی

ب- بحران معنای زندگی

ج- ناکامی‌ها

د- شهوت‌گرایی

ه- گسترش ارتباطات

ادله عقلی بر ضرورت حکومت جهانی مهدویت:

1-تجلی واحد جز واحد نیست

2- تجربه بحران‌های بشری و ضرورت حکومت انسان کامل

3-اضطرار بشر به هدایت الهی قاعده لطف

*نقد دکتر خدامراد سلیمیان:

   باتوجه به عنوان کرسی که بسیار ارزشمند و قابل توجه است، الحمدالله گسترش شیعه در جهان فراهم شده است. در جهانی‌شدن بایستی به بنیان‌ها توجه داشته باشیم. سه گستره در جهانی‌شدن قابل بحث است:

1-قانون

2-رهبر

3-مردم (که عنصر کلیدی است)

عنوان کرسی خوب است؛ ولی چند نکته وجود دارد:

نکته اول: متوجه مقصود ارائه‌دهنده شدم ولی در رابطه با بیان ارائه‌دهنده، تصور بنده این بود که جهانی شدن اساسا در ذات خودش هرگز به وحدت نمی‌انجامد.

نکته دوم: از وجوه امتیاز جهانی‌شدن مهدوی منجر به وحدت‌رویه در جمیع خواهد شد، اما جهانی‌شدن اساسا به وحدت نمی‌انجامد.

نکته سوم: به‌نظر می‌رسد عنوان مبهم است، فرقه‌گرایی در برابر وحدت‌گرایی ایجاد نمی‌شود. پیشنهاد می‌گردد به جای فرقه از کلمه کثرت‌گرا یا جهانی‌شدن وحدت‌گریز استفاده کنید و بحث فرقه را از این بحث جدا نمایید.

*نقد دکتر مهدی مهدوی‌اطهر: 

کرسی‌ها یکی از نیازهای دانشگاه‌ها است. یک نوع جهان‌شدن نداریم؛ بلکه چهار نوع است، شما از کدام نوع جهانی‌شدن صحبت می کنید؟ موضوع جهانی‌شدن حاکمیت است، در حاکمیت هم وحدت و هم کثرت است؛ آنجا که مشکل‌ساز است نسبی‌گرایی است. اصل غیریت فراموش شده است. وحدت مساوی مهدویت نیست؛ از لحاظ مبنا به مهدویت می‌رسید ولی به وحدت خیر. دیپلماسی عمومی صورت نگرفته است. در این حوزه بهتر است از چندین تخصص استفاده شود. خط فکر جهانی، قدرت و حاکمیت است.

*جواب دکتر عباس خادمیان:

توجه به شاخص‌های جهانی داشته باشیم و پذیرای نقد دو ناقد عزیز هستم. جهانی‌شدن وحدت‌گرا و وحدت‌گریز رساتر است. هر نوع جهانی‌شدن را لحاظ کردم و معتقدم هر نوع قانون نمی‌تواند به وحدت‌گرایی برساند. وحدت‌گرایی در حین کثرت‌گرایی پرداخته شده است؛ بنا نیست زمان ظهور عقاید مختلفی وجود نداشته باشد. عقاید در ظهور می‌مانند ولی حاکمیت نخواهند داشت. ما تا روح امام (ره) را در فضای گفتمان خود، در فضای اندیشه خود راه ندهیم، نمی‌توان تفکرات مختلف را دور هم جمع کرد. و در آخر احساس کردم این موضوع در فضاهای چند نفره قابلیت بحث و گفتگو دارد.

در پایان آقایان دکتر یزدانی، دکتر حسینی‌الموسوی، دکتر عامریان، دکتر امامی، دکتر ذوالفقاری و دکتر کریمیان با ارائه‌دهنده به پرسش و پاسخ پرداختند.